|
نسبت هنر و سلامت معنوی در هنر ایرانی-اسلامی
|
احمد سلامی*  ، سیدصدرالدین فردوسی |
| مرکز تحقیقات طب، قرآن و حدیث، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران ، salami020@yahoo.com |
|
|
چکیده: (1031 مشاهده) |
زمینه و هدف: احساس خلأ معنا و معنویت در دوران مدرن، نوعی بازگشت به زیست معنوی و ارتباط برقرار کردن میان اجزای مختلف زندگی را ایجاب نمود. «سلامت معنوی» به‌عنوان چهارمین بُعد سلامت در فضایی مطرح شد که سایر ابعاد در تأمین نیازهای انسان کافی دانسته نشد. در بازیابی سلامت معنوی و عبور از بحران معنا، «هنر» را می‌توان از قدرتمندترین عوامل دانست. آثار هنری در هنر ایرانی-اسلامی با نمایش جلوه‌هایی از عالَم برتر و تصویری از بهشت، همواره در نسبت با معنویت دینی تعریف و تولید شده و بخش مهمی از سلامت معنویِ جامعه را فراهم نموده است. هدف این تحقیق بررسی نسبت هنر و سلامت معنوی است که از موضوعات مهمّ بین‌رشته‌ای و دارای اهمیت فراوانی در جهت پیوند هنر و سلامت معنوی جامعه است.
روش‌ها: این تحقیق به شیوه کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع مرتبط با هنر و سلامت معنوی انجام گرفته و در آن از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است.
یافته‌ها: از تحقیق حاضر این نتیجه به‌دست آمد که در فرهنگ ایرانی-اسلامی همواره رابطه‌ای دو سویه بین هنر و سلامت معنوی برقرار بوده است و تأثیری متقابل میان این دو وجود داشته است. هنر ایرانی-اسلامی از جمله ادبیات، معماری، نگارگری و موسیقی کارکرد مهمی در زمینه ارتقای سلامت معنوی داشته و انسان را به وجه دیگری از حیات دعوت نموده و بستری برای تعالی او فراهم کرده و از مهمترین عوامل گسترش معنویت در جامعه بوده است و در عین حال متأثر از آموزه‌های دینی و زیست دینی هنرمند بوده است. بنابراین اثرگذاری هنر بر (و نیز اثرپذیری هنر از) سلامت معنوی مهمترین یافته تحقیق به شمار می‌رود.
نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط متقابل هنر و سلامت معنوی، برای ارتقای سلامت معنوی که امروزه نیازی اساسی برای جوامع به شمار می‌رود، هنر نقشی اساسی ایفا می‌کند. سلامت معنوی صرفاً به بُعد شناختی انسان محدود نمی‌شود و در این زمینه، توجه به هنر که مستقیماً بر انگیزه‌سازی و تقویت یا تضعیف اراده‌ها اثرگذار است، بسیار حائز اهمیت است. هنر با استفاده از قوه خیال و تحریک عواطف، الهام‌بخشی می‌کند و واسطه میان عالم معقولات و محسوسات می‌شود. بنابراین نمی‌توان بدون استفاده از ظرفیت مهم آثار هنری به نتایج مطلوبی در بهبود سلامت معنوی دست یافت. |
|
| واژه‌های کلیدی: هنر، سلامت معنوی، هنر ایرانی-اسلامی، انگیزه‌سازی، الهام‌بخشی، قوه خیال. |
|
|
متن کامل [PDF 744 kb]
(520 دریافت)
|
نوع مطالعه: مروری |
موضوع مقاله:
سلامت معنوی
دریافت: 1401/5/9 | پذیرش: 1401/7/20 | انتشار: 1401/7/15
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
