:: دوره 1، شماره 2 - ( پاییز 1401 ) ::
جلد 1 شماره 2 صفحات 82-73 برگشت به فهرست نسخه ها
مزاج روحانی، سلامت معنوی و مزاج جسمانی
علی فضلی*
گروه عرفان، پژوهشکده حکمت و دین پژوهی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران ، fazliamoli99@yahoo.com
چکیده:   (1980 مشاهده)
از دیرباز در فلسفه از مزاج جسمانی و در عرفان از مزاج روحانی سخن گفته شده و با دقت زیادی به تفسیر و تبیین نشسته‌­اند که سلامت مزاج روحانی پایۀ سلامت معنوی و سلامت مزاج جسمانی مؤثر در سلامت معنوی است. چراکه مزاج روحانی اثر و حالت برخاسته از ترکیب معنوی به شیوۀ خاصی است؛ چه ترکیب وجودی که در قوس نزول با آمیزش اسمای الهی و احکام مراتب هستی در حقیقت انسان صورت می­‌گیرد و به اثر برخاسته از آن ترکیب، مزاج روحانی جبلی گویند و چه ترکیب ارادی که در دنیای مادی در پی آمیزش باورها و کردارها به وجود می‌­آید و منجربه پیدایش صورت ملکوتی و باطنی می­‌شود و اثر و حالتی از وی پدید می‌­آید که به آن مزاج روحانی کسبی گویند. اگر این ترکیب در قوس صعود و پس از امتزاج معارف توحیدی و اوصاف اخلاقی و کمالات الهی صورت گیرد، مزاج روحانی برخاسته از آن، مزاج روحانی کاملان خواهد بود. اگر این ترکیب در یک حرکت ناسوتی و در آمیزش باورهای ناصحیح و کردارهای ناپسند شکل گیرد، مزاج روحانی برخاسته از آن، مزاج روحانی ناسوتیان خواهد بود. پس سلامت مزاج روحانی کسبی در پرتو استکمال طولی حقیقت باطنی و قلبی در قوس صعود و در پی تحقق مزاج روحانی کاملان به­‌دست می‌­آید که البته به سلامت معنوی می‌­انجامد. البته آنچه که به مزاج روحانی کاملان در تحقق این سلامت مدد می‌­رساند، سلامت مزاج عنصری است؛ مزاجی که حاصل امتزاج کیفیت­‌های بسیط و حالت و اثر طبیعت مادی انسان است و صحت این مزاج موجب بروز اخلاق و اعمال نیکو و مایۀ سلامت معنوی است.
واژه‌های کلیدی: سلامت معنوی، مزاج عنصری، مزاج روحانی، مزاج روحانی جبلی، مزاج روحانی کسبی.
متن کامل [PDF 832 kb]   (1749 دریافت)    
نوع مطالعه: مروری | موضوع مقاله: سلامت معنوی
دریافت: 1401/1/5 | پذیرش: 1401/4/22 | انتشار: 1401/7/15



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 2 - ( پاییز 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها